De oorspronkelijke serie, en het beeld van de toekomst waarin die speelt, zijn bedacht door Gene Roddenberry. In de series komen gewone universele menselijke dilemma’s aan de orde tegen de achtergrond van een fictieve toekomst. De series spelen zich voornamelijk af op ruimteschepen waarmee de Melkweg wordt verkend en onderzocht en op planeten die door de bemanningen bezocht worden.
Star Trek werd voor het eerst uitgezonden in 1966. Sindsdien zijn er zes series gemaakt door Gene Roddenberry en zijn opvolgers. Sommige daarvan waren een groot succes, andere wat minder.
Hoewel de tekenfilmserie niet door iedereen als deel van Star Trek gezien wordt zijn er, afgezien van de stemmen, verbanden. Zo werkten er voor een deel dezelfde scenarioschrijvers aan mee. Sommige scenario’s waren zelfs oorspronkelijk geschreven voor de originele serie. In een bepaald opzicht ging de tekenfilm zelfs verder dan het origineel. Er kwamen buitenaardse wezens in voor die meer van mensen afweken dan make-up kon bewerkstelligen, en er kwamen schepen in voor die niet gebouwd hadden kunnen worden. Dit aspect voorspelde de toekomst, waarin de Star Trek-series steeds meer gebruik gingen maken van computeranimaties om dat te laten zien wat niet maakbaar is. De animatieserie speelde zich af op hetzelfde schip als de oorspronkelijke serie, de U.S.S. Enterprise NCC-1701, en ook de hoofdrolspelers waren grotendeels hetzelfde.
De volgende generatie – Vanwege de blijvende populariteit van Star Trek waren er eind jaren ’70 van de 20e eeuw plannen om een nieuwe serie over de Enterprise te maken, een opvolger van The Original Series (werknaam “Star Trek – Phase II”). De bedoeling was dat het een serie zou worden over hetzelfde schip en dezelfde bemanning als de oorspronkelijke serie. Uiteindelijk zijn de scripts die de eerste twee afleveringen hadden moeten worden in 1979 gebruikt om de op zichzelf staande film Star Trek: The Motion Picture te maken. Wat betreft de serie Phase II bleef het verder bij plannen: pas in 1987 kwam er een nieuwe Star Trek serie, genaamd “The Next Generation”. Wel zijn een aantal oude scripts die ooit voor Phase II waren geschreven uiteindelijk na bewerking voor The Next Generation gebruikt. Deze nieuwe serie speelde zich honderd jaar later af, in het jaar 2364, rond een nieuwe Enterprise (USS Enterprise NCC-1701D) met een nieuwe bemanning. Hoewel het eerste seizoen van The Next Generation kritiek kreeg, onder andere omdat de afleveringen te zoet zouden zijn, was dit eerste seizoen goed genoeg om de serie te prolongeren. Met nieuw materiaal, en met beduidend meer middelen dan de oorspronkelijke serie uit de jaren ’60, werd The Next Generation uiteindelijk een enorm succes. Er werden in de periode 1987-1994 in 7 seizoenen 177 afleveringen van uitgezonden. In 1991 overleed Gene Roddenberry.
Hoofdrolspelers:
Personage |
Acteur |
Positie |
Ras/soort |
Bijzonderheden |
Jean Luc Picard |
Patrick Stewart |
Kapitein (CO) |
Mens |
|
William T. Riker |
Jonathan Frakes |
1st officer (XO Commander) |
Mens |
|
Beverly Crusher |
Gates McFadden |
Scheepsarts (Commander) |
Mens |
|
Data |
Brent Spiner |
2nd Officer (Lt. Commander) |
Androïde |
|
Deanna Troi |
Marina Sirtis |
Adviseur (Commander) |
Half mens, half Betazoïde |
|
Tasha Yar |
Denise Crosby |
Chief of Security (Luitenant) |
Mens |
|
Worf, zoon van Mogh |
Michael Dorn |
Chief Tactical/Security (Luitenant) |
Klingon |
|
Geordi La Forge |
LeVar Burton |
Chief Engineer (Lt. Commander) |
Mens |
|
Wesley Crusher |
Will Wheaton |
Kadet |
Mens |
Zoon van Dr.Crusher |
Guinan |
Whoopi Goldberg |
Bardame |
El-Auriaan |
|
Miles O’Brien |
Colm Meaney |
Transporter Chief |
Mens |
|
Q |
John de Lancie |
|
Q |
|
Verre ruimte negen – Zoals de oorspronkelijke serie een missieduur van vijf jaar had, zo was het ook duidelijk dat de succesvolle serie The Next Generation niet altijd maar door kon blijven draaien. Daarom werd een volgende serie opgezet, met een ander thema. In plaats van een ruimteschip dat bij planeten langsging werd het centrale thema een ruimtestation ver in de ruimte, op een plaats waar veel ruimteschepen langskwamen. Dit ruimtestation heette Deep Space 9, ook D.S. 9 (nine) genoemd.
Het nadeel van die statische thuisbasis was dat de mogelijkheid van ontdekking van andere werelden er grotendeels door ontbrak. Dit werd gecompenseerd door een duidelijkere verhaallijn dan in de eerdere series. Dat werd bereikt door de serie overlappend met The Next Generation te starten, zodat die wereld als uitgangspunt kon dienen en doordat het station in een gebied lag waar eerder een conflict geweest was en dat uiteindelijk opnieuw onderweg bleek naar een oorlog. Toch was dit op den duur kennelijk onvoldoende, want in de latere seizoenen werd er een ruimteschip (USS Defiant NX-74205) aan het station toegevoegd.
In de periode 1993-1999 zijn 7 seizoenen met in totaal 176 afleveringen uitgezonden. Hoewel sommige fans van de eerdere Star Trek series en films neerkijken op het ‘soap’-achtige karakter van D.S. 9, blijkt de serie over het algemeen goed te scoren, en zelfs populairder te zijn dan Voyager. In een recente poll op een fansite werd DS9, hoewel controversieel, door de fans de beste van alle series genoemd. Ze wordt vooral geroemd voor haar raakvlakken met de actuele realiteit op het vlak van internationale politiek.
Hoofdrolspelers:
Personage |
Acteur |
Positie |
Ras/soort |
Bijzonderheden |
Benjamin Sisko |
Avery Brooks |
Kapitein |
Mens |
|
Kira Nerys |
Nana Visitor |
Eerste officier (Commander) |
Bajoraanse |
|
Jadzia Dax |
Terry Farrell |
Lt. Commander |
Trill |
Seizoen 1-6 |
Ezri Dax |
Nicole de Boer |
Luitenant |
Trill |
Seizoen 7 |
Odo Ital |
Rene Auberjonois |
Chief Security |
Founder |
|
Julian Bashir |
Alexander Siddig |
Luitenant |
Mens |
|
Miles O’Brien |
Colm Meaney |
Chief Engineer |
Mens |
|
Quark |
Armin Shimerman |
Burger |
Ferengi |
|
Worf, zoon van Mogh |
Michael Dorn |
Chief Tactical/Security (Luitenant) |
Klingon |
Seizoen 3-7 |
Reiziger – Een half jaar nadat The Next Generation eindigde, halverwege het televisieseizoen, begon naast Deep Space Nine toch ook weer een serie gebaseerd op een ruimteschip, de U.S.S. Voyager NCC-74656 (kortweg: Voyager). Dit schip raakt op haar eerste missie door toedoen van het wezen Caretaker (verzorger) verzeild in het Delta-kwadrant, 70.000 lichtjaar van de Aarde. Voyager kent een sterke rode draad, namelijk de lange thuisreis van het ruimteschip Voyager, en de zoektocht naar mogelijkheden deze reis te verkorten. Naast afleveringen rond deze rode draad zijn er ook vele zelfstandige afleveringen gemaakt. In de periode 1995-2001 liep Voyager voor 7 seizoenen en voor 172 afleveringen.
Hoofdrolspelers:
Personage |
Acteur |
Positie |
Ras/soort |
Bijzonderheden |
Kathryn Janeway |
Kate Mulgrew |
Kapitein |
Mens |
|
Chakotay |
Robert Beltran |
Eerste officier (Commander) |
Mens |
|
Tuvok |
Tim Russ |
Lt. Commander |
Vulcan |
|
B’Elanna Torres |
Roxann Dawson |
Chief Engineer |
Half Klingon, half mens |
|
Tom Paris |
Robert Duncan McNeill |
Luitenant |
Mens |
|
Harry Kim |
Garrett Wang |
Luitenant |
Mens |
|
Neelix |
Ethan Phillips |
Burger |
Talaxiaan |
|
De dokter |
Robert Picardo |
Dokter |
hologram |
|
Kes |
Jennifer Lien |
Burger |
Ocampa |
Seizoen 1-3 |
Seven of Nine |
Jeri Ryan |
Dokter |
voormalig Borg |
Seizoen 4-7 |
Na afloop van de serie Voyager werd een idee dat al enige tijd circuleerde uitgevoerd: met de middelen zoals die voor de laatste series beschikbaar waren, zou het mogelijk zijn om een veel betere versie van de oorspronkelijke serie te maken, zij het dat je niet precies dezelfde verhalen opnieuw zou willen vertellen. Dit is nu vormgegeven in een serie die weliswaar over een schip de “Enterprise” gaat, maar over een eerdere Enterprise (de USS Enterprise NX-01), van 2151. Deze tijd, meer dan honderd jaar gesitueerd voor de oorspronkelijke serie, is de tijd waarin de mensheid begint aan het onderzoeken van de ruimte met ruimteschepen die sneller dan het licht kunnen vliegen, nu zij schepen ontwikkeld heeft die ‘warp 5’ halen. Het is het begin van Starfleet, en in deze tijd worden de technieken en protocollen ontwikkeld die in de latere series algemeen bekend zijn. In het eerste jaar was dat ook meteen de zwakke plek van de serie, omdat de karakters nog veel moesten leren, maar de kijkers veel minder. In de volgende seizoenen heeft de serie echter duidelijk meer vaart gekregen. De serie is begonnen in 2001, en heeft in totaal vier seizoenen en 98 afleveringen gedraaid. Per 2005 is, vanwege de tegenvallende kijkcijfers, besloten de serie aan het einde van het vierde seizoen te stoppen. Daarmee komt voorlopig een einde aan het Star Trek-televisietijdperk.
Hoofdrolspelers:
Personage |
Acteur |
Positie |
Ras/soort |
Bijzonderheden |
Jonathan Archer |
Scott Bakula |
Kapitein |
Mens |
|
Sub-commander T’pol |
Jolene Blalock |
Commander |
Vulcan |
|
Charles Tucker III (“Trip”) |
Connor Trinneer |
Commander |
Mens |
|
Malcolm Reed |
Dominic Keating |
Chief Engineer |
Mens |
|
Travis Mayweather |
Anthony Montgomery |
Ensign |
Mens |
|
Hoshi Sato |
Linda Park |
Ensign |
Mens |
|
Dr. Phlox |
John Billingsley |
Chief Medical |
Denobulaan |
|
Films
Vanaf 1979 zijn er tien Star Trek-films uitgebracht. De films zijn onder te verdelen in The Original Series Films en The Next Generation Films. In 2006 is aangekondigd dat er een elfde film Star Trek film wordt geproduceerd en dat deze wordt geregisseerd door J.J. Abrams. Waarover het verhaal gaat, wanneer de productie start en wanneer de film in de bioscopen wordt verwacht, is tot op heden nog niet aangekondigd.
The Original Series Films
Deze film uit 1979 speelt ruim twee jaar na de vijfjarige missie, in het jaar 2271. Kirk is inmiddels gepromoveerd tot admiraal, zijn bemanning is inmiddels over andere schepen verspreid of heeft Starfleet verlaten. Zelfs zijn schip is het oude niet meer, na ingrijpende revisie. Maar als een wolkachtige entiteit het bekende heelal binnenkomt en alles op haar pad vernietigt, neemt Kirk het bevel over de Enterprise weer op zich, en verzamelt zijn oude bemanning om zich heen om de dreiging het hoofd te bieden.
- De reden dat deze eerste Star Trek bioscoopfilm zo’n hoog budget had (na inflatiecorrectie is dit de duurste van alle Star Trek films) komt omdat hier alle voorbereidende kosten vanaf 1975 bij zijn opgeteld, waaronder ook die voor de nooit gerealiseerde televisieserie Star Trek: Phase II.
- De intro-muziek van de film werd later ook gebruikt in de televisieserie Star Trek: The Next Generation
Khan’s gramschap – In 1982 kwam deze tweede Star Trek-film uit. Het is nu 2285. Spock heeft het commando over de Enterprise en leidt daar kadetten op. Admiraal Kirk komt aan boord om hun laatste trainingsmissie bij te wonen. Intussen legt het ruimteschip USS Reliant NCC-1864, met Chekov aan boord, onbedoeld contact met Khan Noonien Singh, die de Reliant kaapt en een plan ten uitvoer begint te brengen om wraak te nemen op Kirk.
- Deze film is eigenlijk een vervolg op de de originele Star Trek aflevering “Space Seed”, waar de Enterprise het ruimteschip SS Botany Bay ontdekte. Het schip bevatte een aantal mensen in cryoslaap. Dit bleken Khan Noonien Singh en zijn volgelingen te zijn, een groep genetisch veranderde supermensen die eind 20e eeuw de Aarde ontvluchtten. Khan nam het bevel over de Enterprise over en nadat kapitein Kirk en zijn bemanning Khan overmeesterd had, werden de supermensen door hem afgezet op de verlaten planeet Ceti Alpha V.
- Hoewel Kahn Pavel Chekov herkende van 15 jaar geleden, deed deze in de bewuste Star Trek aflevering “Space Seed” nog helemaal niet mee: Walter Koenig, die Chekov speelde, kwam er pas in het tweede seizoen bij.
De zoektocht naar Spock – Deze film uit 1984 sluit aan bij de vorige. Spock heeft aan het eind van de vorige film zijn leven geofferd om de Enterprise en haar bemanning te redden. Als blijkt dat er toch nog hoop is om Spock te doen herleven, maar dat de bureaucratie er alleen op uit is om de Enterprise te slopen, stelen Kirk en zijn bemanning het schip, en offeren hun carrières en uiteindelijk zelfs het schip op voor Spock.
De reis naar huis – Deze film uit 1986 speelt deels werkelijk in dat jaar, en deels in 2286. Kort na de gebeurtenissen uit de vorige film treedt een ramp op die alleen kan worden afgewend door de aanwezigheid van intussen uitgestorven bultrugwalvissen op aarde. Kirk probeert terug te reizen in de tijd om zo het probleem op te lossen. Een deel van de actie in deze film was destijds “hedendaags”. Dat, en het feit dat de film zonder veel Star Trek-kennis gevolgd kon worden, maakten waarschijnlijk dat deze film een groot succes was bij het grote publiek.
De laatste grens – In 2287 probeert Sybok, de halfbroer van Spock, het centrum van het heelal te bereiken, waar hij hoopt de planeet Eden, de “woonplaats” van God te vinden. Hij weet zijn situatie precies zo te manipuleren dat de Enterprise met zijn halbroer hem voor dat doel in handen valt. Deze film uit 1989 is waarschijnlijk niet slechter dan de gemiddelde aflevering van de oorspronkelijke serie, maar hij steekt erg slecht af bij de goede films ervoor en erna.
Het onbekende land – Dit is de laatste film uit de verhaallijn van de karakters uit de oorspronkelijke serie, uit 1991. In het jaar 2293 is er eindelijk kans op vrede tussen de Federatie en de Klingons nadat de Klingon-maan Praxis is ontploft. De Kanselier van het Klingon keizerrijk heeft om onderhandelingen verzocht. Kirk wordt opgedragen de kanselier naar de aarde te begeleiden. Al voert hij zijn missie uit, Kirk protesteeert omdat hij gewend is de Klingons als de vijand te zien. Maar in beide kampen zijn er tegenstanders van de vrede die meer doen dan alleen protesteren.
- De film werd opgedragen aan Star Trek bedenker Gene Roddenberry, die net voordat de film uitkwam stierf aan een hartstilstand.
- In deze film werden voor het eerst de schokgolfringen bij een gigantische explosie (de ontploffing van Praxis) als special effect gebruikt. Dit effect werd later in talloze andere films en series gebruikt, waaronder in de heruitgave van de Star Wars trilogie (de ontploffing van Alderaan)
- Het kantoor van de president in de film is eigenlijk de conferentieruimte uit Star Trek: The Next Generation.
The Next Generation Films
Generaties – De doorgeslagen wetenschapper Tolian Soran doet er alles voor om weer in de Nexus te belanden. In deze Nexus, een door het heelal reizend lint van energie, bestaat geen tijd en men waant zich er in de zevende hemel. Om in de Nexus te geraken wil Soran de koers van de Nexus wijzigen door de ster van het Veridiaanse zonnestelsel op te blazen. De kapitein van de Enterprise in het jaar 2371, Jean-Luc Picard, belandt ook in de Nexus, maar weet daar de hulp in te roepen van een illustere voorganger, James T. Kirk. Gezamenlijk keren ze terug uit de Nexus en proberen ze het zonnestelsel voor vernietiging te behoeden.
Deze film uit 1994 is geregisseerd door David Carson en is de laatste waarin enkele van de personages uit de originele serie voorkomen.
Eerste contact – In het jaar 2373 zetten de Borg opnieuw een aanval in tegen de Aarde. Maar ditmaal proberen ze de mensheid te veroveren in het verleden: ze reizen naar het jaar 2063 om te voorkomen dat raketgeleerde Zefram Cochrane ontdekt hoe je sneller dan het licht kan reizen. Diens proefvlucht in de Phoenix-raket initieert het eerste contact met de Vulcanen, een buitenaards volk. De Enterprise volgt de Borg om inmenging te verhinderen. Maar terwijl de technici Cochrane ondersteunen bij de proefvlucht, komen de Borg aan boord van de Enterprise en zorgen daar voor een bittere strijd tussen Picard, Data en de leider van de Borg, de Borg Koningin.
Deze film uit 1996 werd geregisseerd door mede-hoofdrolspeler Jonathan Frakes en maakt opnieuw gebruik van het thema tijdreizen. Dit kwam al eerder aan bod in Star Trek 4: The Voyage Home, waarin de Enterprise naar de tijd van de kijker, het jaar 1986 kwam.
- Star Trek: First Contact wordt als een van de beste Star Trek-films gezien. Het is een van de vier Star Trek-films die bij de IMDb hoger dan een 7 scoren. (De andere films zijn: The Wrath of Khan, The Voyage Home en The Undiscovered Country.)
- Tijdens het ruimtegevecht met de Borg-Kubus doen drie nooit eerder geziene types ruimteschepen mee: uit de Akira-, Sabre– en Steamrunnerklasse.
- In de soundtrack is een fragment opgenomen van de aria Vallon sonore uit het vijfde bedrijf van de opera Les Troyens van Hector Berlioz.
Rebellie – De androïde Data raakt in 2375 op een undercover missie beschadigd en rebelleert tegen de Federatie. Picard zoekt Data op, om achter de motieven van de anders zo integere Data te komen. Tijdens het onderzoek komt een grootschalig complot naar boven, gesmeed door de So’Na en Starfleet, om het Ba’Ku-volk te verdrijven en zo de weg vrij te maken voor het binnenhalen van een bijzondere natuurlijke bron: metafasische straling die een verjongende invloed heeft op alle levende wezens. Picard en zijn bemanning besluiten ten strijde te trekken tegen de So’Na en het eigen opperbevel.
Net als in de film is ook in de werkelijkheid de tijd twee jaar later ten opzichte van de vorige film, 1998. Geregisseerd door mede-hoofdrolspeler Jonathan Frakes.
Deze film uit 2002, geregisseerd door Stuart Baird, speelt in het jaar 2379, waarin er een machtsgreep in het Romulaanse Rijk plaatsvindt. De Enterprise is onderweg naar Betazed waar Riker en Troi een traditionele huwelijksceremonie zullen ondergaan. Onderweg wordt de Enterprise met Picard naar Romulus gestuurd omdat de nieuwe praetor wil praten over vrede. De praetor, Shinzon, blijkt echter geen Romulaan te zijn, maar een imperfecte kloon van Picard. En vrede staat niet op zijn programma.
Star Trek XI is de werktitel van de geplande elfde film in de Star Trek-film serie. De film verkreeg veel aandacht in de pers in de jaren 2005-2006. In April 2006, na verschillende jaren van geruchten en speculatie kondigde Paramount Pictures aan dat de film zal worden geproduceerd door J.J. Abrams (hem werd ook de optie gegeven om de film te regisseren) en Damon Lindelof. De film wordt verwacht in 2008, maar een officiële releasedatum of titel is niet aangekondigd.
Geschreven media
Boeken
Naast de series en de films zijn er romans over dezelfde wereld. Dit begon al met boekversies van de oorspronkelijke serie, door James Blish. Ook is er een serie foto-stripboeken verschenen met in elk boekje een complete aflevering in foto’s. Verder zijn er boekversies van de films, en verhalen die als een extra afleveringen van de serie fungeren, maar ook zijn er verhalen over andere karakters in de wereld van Star Trek. Verder zijn er boeken met “technische” gegevens over alle apparaten, ruimteschepen en planeten die in de wereld voorkomen. Ook is er een aantal stripverhalen uitgekomen over Star Trek, en een encyclopedie.
Spellen
Zoals voor veel goed-uitgewerkte werelden bestaat er ook voor Star Trek een rollenspel. Er bestaan zelf organisatie’s die volledig in het Nederlands de wereld van Star Trek naspelen met behulp van fora en/of e-mail en hun eigen gemaakte personages. Daarnaast bestaat er een groot aantal computerspellen. Het eerste Star Trek-computerspel dateert uit de jaren ’70. Dit spel had een tekstinterface, waarmee de speler de Enterprise kon verplaatsen en op Klingonen kon schieten. Latere computerspellen zijn veel “realistischer”. Ook zijn er inmiddels avonturenspellen in de wereld van Star Trek, zoals Star Trek: Elite Force 1 & 2. Ook komt in 2007 misschien wel het grootste rollenspel dat Star Trek zal kennen uit, namelijk Star Trek online. Een virtuele wereld waarin duizenden mensen tegelijkertijd online kunnen zijn.
Fanfictie
Naast bovenstaande werken die met toestemming van de rechthebbenden geschreven zijn, is er een zeer groot aantal verhalen geschreven door fans. Soms zijn dit verhalen die losse eindjes van de series afwerken. Veelal zijn het verhalen of zelfs scripts voor afleveringen van de series. Soms zijn het complete boeken die elders in de wereld spelen. En er zijn zelfs een paar schrijvers die hele series van 175 afleveringen schrijven, onafhankelijk van de bestaande series.
Klingons
Een geval apart is het Klingooninstituut. Door de leden van dit instituut wordt de taal van de Klingonen ontwikkeld. Dit is zover gevorderd dat er zelfs een Klingoonse Wikipedia begonnen is.
Wereld
Wereldbeeld
Alle series zijn geschreven vanuit een ideologisch beeld van de wereld. De bemanningen van de verschillende ruimteschepen en -stations bestaan uit leden van vele verschillende rassen die tot gezamenlijk doel hebben, de vreedzame verkenning van het heelal en het ontdekken van nieuwe beschavingen. Naarmate de series verder in de toekomst spelen zijn die rassen exotischer, maar de essentie, dat alle mensen gelijk zijn en kunnen samenwerken als ze dat willen, blijft. Dit is de boodschap die Roddenberry wou meegeven aan de Verenigde Staten in een tijd waarin de Koude oorlog een grimmige realiteit was, en waarin Martin Luther King probeerde duidelijk te maken dat afschaffing van de slavernij niet genoeg was. Vrijwel alle episodes van alle series gaan uiteindelijk over een herkenbaar centraal menselijk conflict dat door goede wil en verstandig handelen wordt opgelost, liever dan het uit te vechten.
In het algemeen kan men stellen dat Star Trek een weerspiegeling is van het bestaande wereldbeeld in de Verenigde Staten. In de jaren ’60 werd de Sovjet-Unie weerspiegeld in de Klingons, en Volksrepubliek China in de Romulans. Waar Star Trek in de jaren ’80 nog bestond uit een internationale gemeenschap, hebben de bemanningen in de jaren ’90 en in het nieuwe millennium een VS-gedomineerde samenstelling. Politiek en sociaal gevoelige thema’s worden, in tegenstelling tot de eerste reeksen, vermeden.
Techniek
Een verder kenmerk van de wereld is dat alle technologie die in Star Trek voorkomt doordacht is. Weliswaar komen er nogal wat ideeën voor in de series die op dit moment onmogelijk zijn, maar waar dat zo is is er meestal een verklaring binnen de wereld die aangeeft dat er aan gedacht is dat hedendaagse principes daarvoor omzeild moeten worden. Zo heeft Star Trek bijvoorbeeld warp-technologie, waardoor de ruimte vervormd wordt om de beperkingen van de relativiteitstheorie te omgaan. En de deeltjestransporteurs maken gebruik van een Heisenberg Compensator, om Werner Heisenberg’s onzekerheidsrelatie te compenseren. Op die manier wordt een beeld geschapen van een wereld die weliswaar anders is dan de onze, maar waar niet rechtstreeks tegen de principes uit onze wereld ingegaan wordt.
Hiermee worden de problemen tamelijk geruisloos omzeild zonder dat daar een echte technische oplossing voor nodig is. De meeste aliens spreken idiomatisch Amerikaans-Engels, wat bij het weergeven van een gesprek ‘op het grote scherm’ van de Enterprise nog kan worden geschoven op een onzichtbaar tussengeschakelde vertaalcomputer, maar ook bij direct persoon-tot-persooncontact verstaat men elkaar altijd onmiddellijk zonder vertaler. Transport tussen het ruimteschip en een planeet is probleemloos door over te ‘beamen’ en communicatoren maken iedereen overal bereikbaar. De techniek staat het verhaal niet in de weg, maar functioneert volkomen transparant, tenminste zolang de weigerende techniek niet zelf deel van het verhaal is.
Invloeden
Aan de andere kant zijn er bedenksels die intussen al realiteit geworden zijn: Denk aan het communicatie-apparaatje dat James Kirk gebruikt – Dit lijkt in vormgeving en functie veel op de mobiele telefoon van tegenwoordig. De inspiratie van Star Trek in de wetenschap is soms erg duidelijk: Zo vonden de fans de ruimteshuttle kennelijk zo duidelijk door de serie geïnspireerd dat ze een succesvolle actie begonnen om SpaceShipOne, nu opgesteld in het Smithsonian’s National Air and Space Museum, Enterprise te laten noemen.
De rassen en volkeren
Star Trek kent vele rassen en volken. De meeste van deze rassen zijn mensachtig, met kleine of grote uiterlijke verschillen, die zich meestal voordoen als ribbels op de neus of op het voorhoofd.
Mensen
De mensheid heeft in Star Trek eindelijk contact gelegd met buitenaarde beschavingen. Het eerste contact werd gelegd door Zefram Cochrane met de Vulcans op 5 april 2063, toen hij zijn eerste vlucht met een ruimtevaartuig (de USS Poenix) met warp-aandrijving maakte. Sindsdien is, ondanks sommige terugslagen, een hechte gemeenschap ontstaan, die de basis vormde voor de Verenigde Federatie van Planeten.
Vulcans
Vulcan is de oorsprongsplaneet van de Vulcans. Ze zijn de eerste buitenaardse wezens die contact zochten met mensen. Dit gebeurde toen de mens de warp-technologie uitvond en toepaste.Vulcans zijn erg behulpzaam geweest met de verdere ontwikkeling en organisatie van de Verenigde Federatie van Planeten. Maar ook terughoudend met hun hulp aan de mens, die echt aan de Vulcans heeft moeten bewijzen dat hij “rijp” was voor de rest van het universum. Oorspronkelijk waren Vulcans een oorlogszuchtig volk. Ze hadden zichzelf bijna uitgeroeid. Geleid door wat de Vulcans als hun belangrijkste profeet beschouwen, Surak, hebben ze geleidelijk afstand gedaan van het uiting geven aan hun emoties, en zijn alleen de logica als leiddraad van hun handelen gaan stellen. Doordat ze hun emoties onderdrukken hebben sommige Vulcans zware psychologische problemen (al dan niet door ziekte); iets wat als privé en genant wordt beschouwd. Onderdrukken betekent niet dat ze het niet voelen, een misverstand dat vaak wordt gemaakt. Hun levensmotto is logica. Alles is Logisch, behalve de pon farr (een soort bronstperiode), die eens in de zeven jaar voorkomt. Deze revolutie in het gedrag van de Vulcans leidde tot de afsplitsing van een groot deel van de bevolking die zich in een ander sterrenstelsel gingen vestigen. Deze groep werd later bekend als de Romulans. De Vulcans staan bekend om hun mentale en telepathische mogelijkheden. Ze zijn herkenbaar aan hun puntige oren en hun van het midden naar lateraal omhoog lopende wenkbrauwen. Ze hebben geen rood, maar groen bloed met een koperbevattend zuurstoftransporteiwit. Niettemin blijkt kruising met de mens mogelijk: Spock, de eerste stuurman onder kapitein James T. Kirk is een halfbloed mens/vulcan.
Romulans
De soort van de tweeling thuiswerelden Romulus en Remus in het Beta kwadrant. Dit ras heeft genetische verwantschap met Vulcans. De Vulcans hebben lange tijd een zeer gewelddadige geschiedenis gehad en uiteindelijk dreigden ze als volk en beschaving tenonder te gaan. Uiteindelijk begon een beweging die logica boven emoties stelde, onder leiding van Surak steeds meer invloed te krijgen. De Vulcans die hier niet akkoord mee gingen, raakten zo gedegouteerd dat ze uiteindelijk collectief besloten de planeet te verlaten. Zo ontstond Het Grote Schisma. Uiteindelijk werd duidelijk dat ze zich op de planeet Romulus hadden gevestigd en een rijk hadden uitgebouwd. De Vulcans waren er van uit gegaan dat hun emoties hun ondergang waren geworden. Er zijn aanwijzingen dat de vestiging op de tweeling thuiswerelden niet vreedzaam was, maar dat in de plaats de lokale bevolking werd onderworpen en dienst doet als arbeiders en slaven in de mijnen op Remus. Deze soort is gekend als de Remans. In het conflict met de Dominion werden ze ook ingezet als soldaten bij verschillende beslissende veldslagen. Waarschijnlijk is dit één van de oorzaken van een Reman staatsgreep op Romulus in 2379. Het Romulaanse Rijk heeft een lange geschiedenis van conflicten met andere grootmachten, afgewisseld met perioden van bijna gehele isolatie. De Romulan geheime dienst, bekend als de Tal Shiar, is verantwoordelijk voor het verzamelen van informatie en het uitvoeren van geheime operaties. De Tal Shiar is bevoegd om alles te doen om informatie te vergaren. Elke romulaan moet een agent in dienst van de Tal Shiar gehoorzamen.
Klingons
Klingons zijn oorlogszuchtige mensachtigen, die ten tijde van James Kirk de aartsvijand waren van de Verenigde Federatie van Planeten. Klingons stellen eer boven alles en willen die eer het liefste op het slagveld behalen. Uiterlijk hebben ze een groot geribbeld voorhoofd en de mannen dragen meestal snor en baard.
Borg
De Borg zijn een ras van met mechanische implantaten verbeterde mensachtigen. Zij assimileren rassen die technologie of kennis hebben die de Borg niet hebben om op die manier die technologie of kennis te vergaren. Deze assimilatie gebeurt vrijwel nooit vrijwillig. De Borg vormen een collectief; individuen bestaan niet in hun organisatiestructuur. Door deze organisatie zijn zij in staat om zich bijzonder snel aan te passen aan een veranderende omgeving.
Cardassianen
De Cardassianen zijn een van de sluwe rassen, die vaak plannen bedenken om grote onrust te veroorzaken.
Ferengi
De Ferengi zijn een ras van kleine mensachtigen met enorm grote oren. Zij hebben als voornaamste doel het maken van winst, al dan niet op legale wijze. Hun samenleving is patriarchaal; vrouwen worden geacht geen kleren te dragen.
De fans
Ten tijde van de oorspronkelijke serie was er maar een kleine schare fans, maar degenen die de serie waardeerden, de Trekkies, waren er helemaal wild van. Toen gold dat je ofwel een Trekkie was, ofwel Star Trek afschuwelijk vond. Intussen zijn er miljoenen fans wereldwijd. Er worden ook conventies georganiseerd waar de fans samenkomen en hun kennis van en liefde voor Star Trek uiten. Maar niet al deze fans zijn even fanatiek. Naast de Trekkies onderscheidt men nu ook Trekkers, die weliswaar belangstelling hebben voor Star Trek, maar er niet hun leven van maken. Van het onderscheid tussen Trekkers en Trekkies wordt wel gezegd: Een Trekker noemt zijn hond “Spock”; een Trekkie noemt zijn zoon “Kirk”. In 2002 en 2004 zijn twee documentaires over fans op dvd uitgebracht: Trekkies en Trekkies2. Een groep Finse fans heeft meerdere parodieën gemaakt onder de naam Star Wreck, waaronder Star Wreck: In the Pirkinning. Ook elders in de wereld zijn er series die door fans gemaakt worden. In Nederland heeft men bijvoorbeeld Star Trek: Dark Armada. Deze serie is in Nederland de verst gevorderde serie in ontwikkeling.
Ruimteschepen.
De USS Enterprise XCV 330 was een fictief ruimteschip uit Star Trek: The Motion Picture en de serie Star Trek: Enterprise. De USS Enterprise XCV 330 was een Declaration-klasse ruimteschip van de Verenigde Staten van Amerika of de Verenigde Aarde, en werd gelanceerd in 2123. Het ontwerp was gebaseerd op Vulcan ruimteschepen: een centrale cilinder met daar om heen twee grote ringen. De maximumsnelheid was Warp 2, waarmee het in die tijd het snelste ruimteschip van de Aarde was.
De Enterprise NX-01 is een fictief ruimteschip uit de televisieserie Star Trek: Enterprise. De Enterprise was het eerste ruimteschip van de Verenigde Aarde voor langdurig gebruik in de ruimte. De topsnelheid was Warp 5. De Enterprise werd in gebruik genomen in april 2151. De kapitein van het schip was kapitein Jonathan Archer. De Enterprise maakte het eerste contact met vele buitenaardse volken, waaronder de Romulanen en Klingons. Kort nadat in 2161 de Verenigde Federatie van Planeten werd opgericht, werd de Enterprise uit de vaart genomen en werd het een museumschip. In november 2154 werd een tweede lange-afstandsruimteschip in gebruik genomen: de Columbia NX-02 onder commando van kapitein Erika Hernandez.
De USS Enterprise NCC-1701 was een fictief ruimteschip uit de originele Star Trek televisieserie en de Star Trek speelfilms Star Trek: The Motion Picture, The Wrath of Khan en The Search For Spock. De Enterprise was een kruiser van de Constitution-klasse, gebouwd bij de San Francisco Ruimtewerven en in gebruik genomen in het jaar 2245. De Enterprise stond eerst onder commando van respectievelijk kapitein Robert April en Christopher Pike. In 2264 werd het commando overgenomen door kapitein James T. Kirk. Uiteindelijk werd de USS Enterprise NCC-1701 door Kirk opgeblazen nadat het schip door vijandelijke Klingons was veroverd.
De USS Enterprise NCC-1701A is een fictief ruimteschip uit de Star Trek speelfilms The Voyage Home, The Final Frontier en The Undiscovered Country. De Constitution-klasse USS Enterprise NCC-1701A werd in 2285 gebouwd door de in een baan om de Aarde gesitueerde San Francisco Scheepswerf. Ze werd in gebruik genomen in 2286 als vervanging van de USS Enterprise NCC-1701, die door kapitein James T. Kirk werd opgeblazen nadat het schip door vijandelijke Klingons was ingenomen. Nadat het schip zware schade had opgelopen in het gevecht met een experimentele Klingon Bird of Prey bij de planeet Khitomer, werd de Enterprise in 2293 uit de vaart genomen.
In het fictieve universum van Star Trek was de USS Enterprise (NCC-1701-B) een aangepaste versie van de Excelsior-klasse sterrenschepen, in 2293 in de vaart genomen. De eerste kapitein was John Harriman. De Enterprise-B was het derde Starfleet schip met deze naam. Het schip is alleen te zien geweest in de film Star Trek: Generations uit 1994.
De USS Enterprise NCC-1701C is een fictief ruimteschip van de Verenigde Federatie van Planeten in de TV serie Startrek. Het schip stond onder het commando van Kapitein Rachel Garrett en werd door vier Romulaanse Warbirds aangevallen toen het reageerde op een hulproep van een Klingonbuitenpost nabij Narendra III. Een torpedo-explosie opende een scheur in het ruimte-tijdcontinuüm en de Enterprise-C werd zo’n 20 jaar vooruit in de tijd geslingerd waar het de USS Enterprise NCC-1701D tegenkwam. Dat was een keerpunt in de geschiedenis.Toen de Enterprise-C uit de ‘normale’ tijdlijn verdween, werd er een alternative tijdlijn gevormd waarin de Federatie verwikkeld was in een lange oorlog met de Klingons. De Federatie was bijna verslagen in 2366 toen de Enterprise-C tevoorschijn kwam. Men realiseerde al snel dat de Enterprise-C terug moest naar zijn eigen tijd om de ‘normale’ tijdlijn te herstellen en de oorlog met de Klingons te vermijden. De tragedie van de oorlog werd nog duidelijker gemaakt met de dood van kapitein Rachel Garrett, waarna Enterprise-C officier Richard Castillo akkoord ging om het bevel over te nemen en het te doen terugkeren naar 2344. Natasha Yar, die in de alternatieve tijdlijn nog in leven was, gaf zich op om mee te gaan met de Enterprise-C en de buitenpost helpen te verdedigen. Iedereen op de Enterprise-C wist dat het een zelfmoordmissie was vanwege de intensiteit van de Romulaanse aanval. Toen de Enterprise-C terugkeerde werd de tijdlijn hersteld.
De USS Enterprise NCC-1701D was een fictief ruimteschip van de Verenigde Federatie van Planeten uit de televisieserie Star Trek en de 7e Star Trek bioscoopfilm Generations. Het was het achtste ruimteschip dat de naam ‘Enterprise’ droeg. De Enterprise NCC-1701D werd tussen 2350 en 2363 gebouwd op de ‘Utopia Planitia’ ruimtewerven in een baan om Mars. Ze was het derde van de waarschijnlijk zes Galaxy-klasse ruimteschepen, na het prototype en de USS Yamato. De Enterprise-D werd in gebruik genomen op 4 oktober 2363. Vanaf de ingebruikname was de Enterprise het vlaggenschip van Starfleet. Het schip stond tijdens de 8 jaar van haar bestaan onder commando van kapitein Jean-Luc Picard. (En enkele kortdurende commando’s van William T. Riker en Edward Jellico.) Nadat in 2366 de Starfleetvloot bij Wolf 359 werd verslagen door de Borg, wist de Enterprise de aanval van de Borg op de Aarde te verhinderen. In 2371 zouden de Klingon zusters Lursa en B’Etor van de Duras-familie (ten koste van hun leven) het schild van de Enterprise uitschakelen, waardoor ze het schip dusdanig konden beschadigen dat de bemanning zich met het schotelgedeelte in veiligheid moest brengen. Meteen daarna ontplofte het aandrijfgedeelte doordat de Warpkern oververhit raakte. Het schotelgedeelte maakte daarna een noodlanding op Veridian III. Dit betekende het einde van de USS Enterprise NCC-1701D.
USS Enterprise NCC-1701E is een fictief ruimteschip uit het Star Trek universum. Het schip was te zien in de speelfilms Star Trek: First Contact, Star Trek: Insurrection en Star Trek: Nemesis. De USS Enterprise NCC-1701E was een Sovereign-klasse ruimteschip van Starfleet, de ruimtevloot van de Verenigde Federatie van Planeten. Ze werd gebouwd op de San Francisco ruimtewerven, was gereed in 2371 en werd op stardate 49827.5 (2372) in gebruik genomen. De Enterprise was het tweede schip in de Sovereign-klasse, na het prototype USS Sovereign NX-74222.
USS Defiant NX-74205 is een fictief ruimteschip uit het Star Trek universum. De USS Defiant NX-74205 is het prototype voor de Defiant-klasse oorlogsschepen van Starfleet, hoewel het schip officieel geldt als een escortschip. De dreiging van een invasie van de Borg was de reden waarom voor het eerst in lange tijd weer een puur oorlogsschip werd ontwikkeld. Het schip werd ontwikkeld op de ruimtewerven van Utopia Planitia en gebouwd op die van Antares. Benjamin Sisko werkte mee aan het Defiant project. De Defiant is één van de snelste en best manoeuvreerbare ruimteschepen van Starfleet, met extreem krachtige aandrijving. Omdat door de kracht van de motoren het schip uit elkaar getrokken zou worden, werd er speciale apparatuur om dat te verhinderen geïnstalleerd. Als oorlogsschip werd het schip uitgerust met de nieuwe pulsphasers en kwantum torpedo’s, naast de standaard phasers en fotontorpedo’s. Ook had het schip een energie-geleidende bepantsering en een hoge-capaciteit afweerschild-systeem. De Defiant was ook het eerste Federatieruimteschip dat legaal over een camouflageschild beschikte. Tot dan toe was de Federatie gebonden aan het tussen de Verenigde Federatie van Planeten en het Romulaanse Rijk gesloten verdrag van Algeron , dat deze techniek voor de Federatie verbood. Maar door de dreiging uit het Gamma-kwadrant stelde het Romulaanse Rijk de techniek beschikbaar aan de Federatie. Nadat de federatie in contact kwam met de Jem’Hadar uit het gamma-kwadrant (2370) vroeg Benjamin Sisko, de commandant van het ruimtestation Deep Space Nine, een ruimteschip voor het station. (tot dan toe kon men hier alleen beschikken over Runabouts, grote korte-afstandsshuttles met een Warp 5 motor en lichte bewapening. De Defiant maakte haar eerste vlucht op stardate 47538.5 (2370). Het schip werd onder leiding van Worf ingezet bij de Borg-invasie van 2373. Hierbij werd het schip zeer zwaar beschadigd. In 2375 werd de Defiant vernietigd door de Breen tijdens de slag bij Chin’toka. Enkele maanden later, bij de planning van de invasie van Cardassiaanse ruimte, stelt Starfleet een nieuw Defiant-klasse schip (de USS São Paulo NCC-75633) aan ruimtestation Deep Space 9 ter beschikking. Met speciale toestemming van Admiraal Ross wordt het schip al voor zijn eerste reis omgedoopt tot USS Defiant NCC-75633.
De U.S.S. Voyager is een fictief ruimteschip uit de Star Trek-serie Star Trek: Voyager. De Voyager is een Federatie sterrenschip van de Intrepid klasse. De Voyager werd in 2371 in gebruik genomen en stond onder het commando van kapitein Kathryn Janeway. Met een maximale snelheid van warp 9,975 behoort het tot de snelste schepen in de vloot van Starfleet en tevens was het door de relatief kleine afmetingen vrij wendbaar. De bemanning van Voyager bestaat gewoonlijk uit 150 personen. Bijzonder aan Voyager en andere Intrepid klasse schepen was het feit dat de computers mede gebruik maakte van bio-neural gelpacks, een biologisch systeem om signalen sneller te laten overbrengen.